Price Action là gì? Phương pháp giao dịch theo hành động giá

Phương pháp giao dịch theo hành động giá (còn được gọi là Price Action Trading – viết tắt là PA) gồm nghệ thuật và kỹ năng giao dịch chỉ dựa trên dữ liệu giá mà không cần bất chứ chỉ báo, tin tức hay phân tích cơ bản nào.

Phương pháp này còn được gọi là “phương pháp giao dịch trần trụi” (naked trading) bởi vì việc giao dịch được thực hiện trên 1 chart trần trụi, không có bất cứ chỉ báo hay công cụ kỹ thuật nào mà chỉ có dữ liệu và theo biến động giá của thị trường.

Price Action (PA) là gì?

Price Action là một phương pháp luận để tiên đoán thị trường tài chính dựa trên sự phân tích sự chuyển động của giá theo thời gian. Nó được rất nhiều trader nhỏ lẻ, các trader chuyên nghiệp và các quỹ đầu tư sử dụng để dự đoán hướng di chuyển của cổ phiếu và thị trường tài chính.

Đơn giản, Price Action là cách mà giá thay đổi, là “biến động” của giá.

Price Action bỏ qua các yếu tố cơ bản mà thay vào đó, nó quan sát lịch sử giá của thị trường. Price Action cũng là 1 dạng phân tích kỹ thuật nhưng Price Action khác các phương pháp phân tích kỹ thuật khác ở chỗ nó tập trung vào mối quan hệ của giá hiện tại với giá quá khứ và giá lân cận chứ không so sánh với các giá trị tạo ra bởi các chỉ báo. Nói cách khác, Price Action là phương pháp phân tích kỹ thuật tinh khiết nhất.

Price Action giúp trader định hình sự chuyển động của market và cung cấp các luận lý giải thích cấu trúc hiện tại của thị trường dựa trên lịch sử giá, bao gồm các nhịp cao (swing high), nhịp thấp (swing low) cũng như các mức cản và hỗ trợ quan trọng.

Trader có thể sử dụng hành động giá để mô tả quá trình suy nghĩ của con người đằng sau sự chuyển động của thị trường. Mỗi thành viên tham gia thị trường đều để lại những dấu vết trên chart và những dấu vết này có thể được “đọc” và suy đoán sự di chuyển tiếp theo của thị trường.

Giao dịch theo hành động giá phù hợp với tài sản nào

Giao dịch theo hành động giá phù hợp với các tài sản có mức độ biến động trung bình và cao. Với chứng khoán nên áp dụng với các cổ phiếu có tính thanh khoản cao. Tính thanh khoản của công cụ càng thấp thì mô hình hành động giá càng diễn ra tệ hơn. Chiến lược giao dịch theo hành động giá sẽ có đặc điểm riêng tuỳ vào loại tài sản như: Tiền điện tử hay hàng hoá.

Tính thanh khoản của tài sản càng thấp thì mô hình hành động giá càng kém chính xác.

Đối với tiền tệ: Nên giao dịch các cặp tiền tệ chính (tỷ giá chéo chính). Tránh các cặp tiền tệ chéo nhỏ hoặc các cặp tiền tệ ngoại lai có những biến động mạnh mẽ không thể đoán trước, chẳng hạn như sự can thiệp của ngân hàng trung ương hoặc các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với một quốc gia cụ thể.

Đối với cổ phiếu: Lựa chọn những cổ phiếu có tính thanh khoản cao. Bạn có thể sử dụng bộ lọc khối lượng giao dịch để tìm.

Đối với crypto/coin: Chỉ nên áp dụng với Bitcoin (BTC/USDT) vì Bitcoin có tính thanh khoản lớn nhất trong thị trường tiền điện tử. Các tài sản crypto khác nếu áp dụng giao dịch theo hành động giá sẽ rất kém chính xác vì khối lượng giao dịch nhỏ và dễ bị thao túng bởi các ví cá voi hay sàn giao dịch.

Nếu đủ điều kiện tiên quyết trên chúng ta có thể thử với phương pháp giao dịch mô hình giá bên dưới

Phương pháp giao dịch theo hành động giá

1. Dựa vào nến

Hành động giá diễn giả sự lên xuống của giá tài sản theo thời gian. Một trong những cách mà nhà đầu tư sử dụng để quan sát giá chính là biểu đồ nến với giá mở cửa, đóng cửa, giá cao và thấp khi các phiên giao dịch. Hơn nữa màu sắc của nến, độ dài thân nến, râu nến đều có thể phản ánh xu hướng của bên mua và bên bán trên thị trường.

• Nến thân dài (Trend bar) là cây nến có thân nến lớn hơn 50% so với chiều dài của toàn bộ cây nến. Nếu giá đóng cửa trên giá mở cửa thì đó là nến Trend bar tăng (hay còn gọi là Bullish Trend bar), nếu giá đóng cửa bên dưới giá mở cửa, đó là nến Trend bar giảm (Bearish Trend bar). Tức là, 1 trong 2 phe đang dành chiến thắng tạm thời và thường xuất hiện trong xu hướng mạnh.
• Nến thân ngắn (trading-range bar) là những cây nến có thân nến nhỏ so với chiều dài của toàn bộ cây nến. Nến thân ngắn hình thành khi chỉ có một sự khác biệt nhỏ giữa giá mở cửa và giá đóng cửa trong một khoảng thời gian nhất định. Với nến thân ngắn cho thấy sự lưỡng lự của cả bên mua và bên bán
• Râu nến (một số nơi gọi là bóng nến): là hai phần nằm dưới và trên thân nến cho thấy sự cạnh tranh giữa phe bán và phe mua. Râu nến trên áp lực bán, râu nến dưới áp lực mua, râu nến càng dài thì áp lực càng lớn.

Ví dụ

2. Mô hình nến

Một số mô hình nến có thể dự báo về sự đảo chiều của giá, như mô hình nến Doji, Hammer, Pin bar,…

Pin bar là một loại nến hàm ý cho sự đảo chiều của diễn biến giá và được hình thành bởi bóng nến(râu nến) dài hơn rất nhiều so với phần thân nến. Khi đó, giá được đẩy lên cao nhưng bị áp lực bán xuống mạnh (hoặc ngược lại) khiến giá về gần mức giá mở cửa. Pin bar thể hiện sự thay đổi trong tâm lý của trader.

Khi nến Pinbar xuất hiện, khả năng đảo chiều xu hướng là rất cao. Cụ thể:

• Trong xu hướng giảm, xuất hiện pinbar tăng => cho tín hiệu tăng giá
• Trong xu hướng tăng, xuất hiện pinbar giảm => tín hiệu cho xu hướng giảm

Bullish pin bar (râu nến dài phía dưới), cho thấy áp lực mua mạnh. Những người bán ở mức giá thấp trong phiên có thể gặp phải tâm lý “bán hớ”, trong khi người mua giờ đang hiện đang có vị thế tốt. Một số chiến thuật giao dịch xem bullish pin bar là tín hiệu mua cho thanh nến tiếp theo.

Ngược lại là Bearish pin bar (râu nến dài phía trên), có cấu trúc và phản ánh tâm lý ngược lại so với Bullish pin bar. Thể hiện tín hiệu bán cho thanh nến tiếp theo.

Inside bar là mô hình nến chứa hoàn toàn trong phạm vi của nến trước đó (nến mẹ). Inside bar có thể là dấu hiệu đảo chiều hoặc tiếp diễn xu hướng.

Inside bar không cung cấp nhiều nhiều giá trị thông tin, chủ yếu thể hiện sự lưỡng lự trong tâm lý thị trường, và cần phải đặt trong bối cảnh cụ thể cũng như sự xác nhận của thanh nến tiếp theo.

Mô hình Inside bar được chia làm 2 loại:

• Mô hình Inside Bar tăng: cây nến lớn là cây nến giảm, cây nến nhỏ là cây nến tăng
• Mô hình Inside Bar giảm: cây nến lớn là cây nến tăng, cây nến nhỏ là cây nến giảm

Biến thể của Inside Bar

Có nhiều biến thể khác nhau của mô hình này, cách tôi xác định mô hình này là nến bên trong được chứa hoàn toàn trong phạm vi của cây nến mẹ điều này có nghĩa là tôi sử dụng phạm vi của cây nến mẹ ( bao gồm cả bóng nến) những nhà giao dịch khác chỉ sử dụng thân nến. Hình ảnh phía dưới là mô hình inside bar mà tôi hay phân tích hành động giá trên thị trường

Outside bar ngược lại với nến Inside bar gồm hai cây nến liên tiếp nhau, trong đó nến sau sẽ bao phủ toàn bộ nến trước. Outside bar là một tín hiệu đảo chiều xu hướng mạnh.

Cũng giống như Pin bar, Outside bar thể hiện sự thay đổi lớn trong tâm lý thị trường. Outside bar hoạt động tốt đối với khung thời gian ngày, tuần, tháng. Các tín hiệu ở khung thời gian nhỏ hơn thường mang lại tín hiệu nhiễu.

• Mô hình Outside Bar tăng: Cây nến nhỏ là cây nến giảm, cây nến lớn là cây nến tăng
• Mô hình Outside Bar giảm: Cây nến nhỏ là cây nến tăng, cây nến lớn là cây nến giảm

Doji là mô hình nến có phần thân nến hẹp như một đường ngang, phần bóng nến trên và dưới dài và thường xuất hiện cuối xu hướng đảo chiều mạnh. Nến Doji được tạo thành khi mức giá mở cửa bằng với giá đóng cửa.

Có khá nhiều loại Doji khác nhau, tuy nhiên việc phân biệt tên của từng loại là không cần thiết. Trong một số trường hợp, Doji cũng được phân loại thành trading-range bar do cùng thể hiện sự lưỡng lự trong tâm lý của thị trường

…

Mô hình giá

Khi kết hợp nhiều cây nến trong một khoảng thời gian nhất định, nhà đầu tư sẽ có mô hình giá, dựa vào đó để xác định tâm lý thị trường và dự đoán xu hướng trong tương lai.

Các mô hình giá như: mô hình vai đầu vai, cốc tay cầm, 2 đỉnh, 2 đáy,..

Ví dụ một số mô hình giá:

Bước 1: Quan sát biểu đồ giá để xác định mô hình giá

Bước 2: Phân loại mẫu hình giá đó là đảo chiều hay tiếp diễn

Bước 3: Chờ giá breakout khỏi mô hình và bắt đầu vào lệnh.

Hỗ trợ kháng cự

Xác định các vùng hỗ trợ và kháng cự trên biểu đồ giá giúp nhà đầu tư biết được dấu hiệu đảo chiều và đang trong xu hướng nào. Trong phương pháp Price Action nhà đầu tư thường chọn những vùng giá này để giao dịch.

• Khi giá tăng đến vùng kháng cự, giá sẽ đảo chiều giảm hoặc đi ngang. Trong trường hợp giá hình thành Bearish Pin bar hoặc Outside bar thì đây có thể xem như một tín hiệu bán. Đối với trường hợp Trading-range bar và Doji thì sẽ cần thêm tín hiệu xác nhận (thanh nến giảm).
• Khi giá giảm đến vùng hỗ trợ, giá sẽ đảo chiều tăng hoặc đi ngang. Trong trường hợp giá hình thành Bearish Pin bar hoặc Outside bar thì đây có thể cân nhắc mua. Đối với trường hợp Trading-range bar và Doji thì sẽ cần thêm tín hiệu xác nhận (thanh nến tăng).

Trendline trong giao dịch Price Action

Trendline là đường nối giữa các đỉnh hoặc đáy để diễn tả hướng đi hiện tại của giá. Trong xu hướng tăng được xác định khi đỉnh giá sau cao hơn đỉnh cũ và đáy mới cao hơn đáy cũ. Xu hướng giảm được xác nhận bởi các đỉnh mới thấp hơn đỉnh cũ. Trong giai đoạn đi ngang là khi các đỉnh và đáy thường bằng nhau chênh lệch giá không quá nhiều.

Đường xu hướng giúp cho nhà đầu tư theo phương pháp Price action xác định được hướng di chuyển hiện tại của giá thị trường.

Kết hợp khối lượng và Price Action

Một số trader có quan điểm rằng, giá đã phản ánh tất những thông tin cần thiết trên thị trường. Do đó, chỉ cần tập trung vào hành động giá mà không cần quan tâm đến khối lượng. Đối với một số thị trường phi tập trung như như Forex thì việc kết hợp phân tích khối lượng sẽ trở nên cực kỳ khó khăn

Tuy nhiên, một số trường phái phân tích như VPA, VSA, Wyckoff hay lý thuyết Dow cũng nhấn mạnh vai trò của khối lượng trong việc xác nhận xu hướng. Sử dụng khối lượng giúp nhận diện được các vùng kháng cự/hỗ trợ, tính bền vững của xu hướng, cũng như xác định những vùng đảo chiều tiềm năng. Bạn có thể đọc thêm về Lý thuyết Dow tại đây.

Với xu hướng tăng, đồng nghĩa với khối lượng tăng khi giá đang tăng và khối lượng giảm khi giá di chuyển xuống (giảm). Với một xu hướng giảm, điều này có nghĩa là khối lượng tăng khi giá đang giảm và khối lượng giảm khi giá tăng lên.

• Giá tăng + Khối lượng giao dịch giảm => Thị trường đảo chiều tăng sang giảm.
• Giá giảm + Khối lượng giao dịch giảm => Thị trường có thể đảo chiều giảm sang tăng.

Một số trader có quan điểm rằng, giá đã phản ánh tất những thông tin cần thiết trên thị trường. Do đó, chỉ cần tập trung vào hành động giá mà không cần quan tâm đến khối lượng. Đối với một số thị trường phi tập trung như như Forex thì việc kết hợp phân tích khối lượng sẽ trở nên cực kỳ khó khăn.

Tuy nhiên, một số trường phái phân tích như VPA, VSA, Wyckoff hay lý thuyết Dow cũng nhấn mạnh vai trò của khối lượng trong việc xác nhận xu hướng. Sử dụng khối lượng giúp nhận diện được các vùng cản mạnh, tính bền vững của xu hướng, cũng như xác định những vùng đảo chiều tiềm năng. Bạn có thể đọc thêm về Lý thuyết Dow tại đây. 

Ưu nhược điểm của hành động giá

Ưu điểm:

• Đơn giản và dễ sử dụng: Price Action là một phương pháp phân tích và giao dịch đơn giản. Trader không nhất thiết phải sử dụng các chỉ báo kỹ thuật. Thay vào đó, họ chỉ cần quan sát và ra quyết định dựa vào thay đổi của các cây nến giá trên biểu đồ. Hơn nữa, những tín hiệu trong Price Action có thể dễ dàng nhận biết và giao dịch.
• Không có độ trễ: phương pháp này sử dụng biểu đồ giá, được cập nhật liên tục hàng ngày, hàng giờ. 
• Kích thích tính tư duy: khi sử dụng Price Action, nhà đầu tư được chủ động đánh giá và quyết định đầu tư thay vì phụ thuộc vào các chỉ số và sử dụng một cách máy móc. 

Nhược điểm:

• Mang tính chủ quan: Price Action có thể là lợi thế của những nhà đầu tư giàu kinh nghiệm nhưng lại là bất lợi cho những người mới bắt đầu. Bởi vì mọi quyết định đều phụ thuộc vào cách nhận định của nhà đầu tư.
• Độ chính xác không tuyệt đối: với một thị trường nhiều biến động, chỉ dựa vào biến động giá để đưa ra quyết định sẽ dễ dẫn tới sai lầm. Nếu có những sự thao túng giá, nhà đầu tư sẽ dễ nhầm lẫn và đối mặt với thua lỗ.
• Tốn nhiều thời gian: phương pháp này cần nhiều thời gian luyện tập và theo dõi thị trường thường xuyên. Hiện nay, trader có thể lập trình trên các nền tảng có sẵn như Amibroker, Metatrader, Metastock, Tradingview,… để có thể lọc các mẫu hình một cách nhanh chóng.

Thực chiến cách giao dịch theo hành động giá

Giao dịch với Price Action không quá phức tạp. Chiến lược giao dịch này có thể được sử dụng bởi cả người mới và chuyên gia

Chiến lược hành động giá hoạt động tốt nhất trong các khung thời gian dài, như khung thời gian hàng tuần, hàng ngày hoặc bốn giờ. Khung thời gian ngắn hơn sẽ tạo ra nhiều tín hiệu hơn nhưng chúng sẽ mang lại ít lợi nhuận hơn.

Để giao dịch hành động giá, bạn cần có các quy tắc giao dịch và nguyên tắc cơ bản riêng để quyết định cách giao dịch tại bất kỳ thời điểm cụ thể nào.

Điều quan trọng thứ hai là mức hỗ trợ và kháng cự. Chiến lược hành động giá tạo ra tín hiệu vào lệnh nhưng không cho biết tín hiệu thoát lệnh. Bạn có thể thoát lệnh ở mức hỗ trợ hoặc kháng cự mạnh.

Các mức stop loss, take profit không chỉ là mức hỗ trợ và kháng cự theo chiều ngang mà còn là kênh giá, mức thoái lui fibonacci, bank level, vùng ký quỹ,…

Kết hợp các mô hình hành động giá để tăng tính chính xác, hoặc tích hợp với chỉ báo yêu thích của riêng bạn – bạn cảm thấy phù hợp là được. Nhưng đừng kết hợp quá nhiều làm mất đi tính chất của phương pháp price action.

Luôn có tỉ lệ lãi lỗ (Risk:Reward) hợp lý. Thử nghiệm với demo để biết cách vận dụng phương pháp giao dịch. Vào tiền nhỏ để trải nghiệm cảm xúc và chỉnh sửa các yếu tố chưa phù hợp.

(Sử dụng nhật ký giao dịch để ghi nhớ các giao dịch sai lầm và kinh nghiệm giao dịch)

=> Kết quả tốt bắt đầu tăng tiền. Khi giao dịch trên tài sản khác thử lại bằng số vốn nhỏ để kiểm tra. Đọc lại bên trên để biết tài sản nào hợp ý với phương pháp price action.

Nói chung, giao dịch các mô hình Hành động giá bao gồm các bước sau:

• Xác định xu hướng hiện tại tài sản muốn giao dịch
• Đánh dấu các mức hỗ trợ và kháng cự chính trong biểu đồ.
• Kỳ vọng giá sẽ điều chỉnh về mức mạnh. (cài thông báo cho giá trên và dưới để nhận thông báo khi chạm các mức kháng cụ hỗ trợ đã đánh dấu)
• Theo dõi phản ứng của biểu đồ đối với việc test các mức này và kỳ vọng mô hình hành động giá theo hướng cần thiết.
• Vào lệnh theo mô hình hành động giá đã chọn
• Đặt mức cắt lỗ theo mô hình hành động giá đã chọn
• Đặt mức chốt lời theo các nguyên tắc cơ bản trong hệ thống giao dịch của bạn. Các lựa chọn thích hợp là mức chốt lời là R:R >1/2 hoặc >1/3, mức hỗ trợ/kháng cự gần nhất, tại biên của kênh giá,…

Price Action – Hãy làm đơn giản

Trader theo phương pháp Price Action luôn tâm niệm “Hãy giữ mọi thứ đơn giản”, tránh làm rối chart với các indicator và tránh phân tích quá mức (over analyzing)

Kết luận

Trader theo Price Action tin rằng tất cả các thông tin kinh tế và thế giới (là chất xúc tác) gây nên chuyển động của thị trường đều được phản ánh hết vào biến động giá. Vì vậy Trader không cần thiết phải phân tích các thông tin này nữa.

Bởi vì hành động giá đã phản ánh hết sự ảnh hưởng của tất cả các yếu tố đến thị trường tại mỗi thời điểm nên việc sử dụng các chỉ báo có độ trễ như Stochastic, MACD hay RSI là không cần thiết.

Sự chuyển động tự nhiên của giá cung cấp các tín hiệu mà chúng ta có thể phát triển thành 1 phương pháp giao dịch có lợi và có xác xuất cao. Những tín hiệu như vậy được tập hợp lại và được gọi là PHƯƠNG PHÁP GIAO DỊCH THEO HÀNH ĐỘNG GIÁ.